Propozycja nowej, unijnej dyrektywy w sprawie kredytów konsumenckich może przynieść wiele zmian, zarówno dla pożyczkodawców, jak i pożyczkobiorców. Wprowadzane zmiany mają na celu dostosowanie rynku kredytowego do rozwoju nowych technologii i konsekwentne podążanie za cyfrową transformacją w tej sferze. Jej obserwowanym aktualnie efektem jest pojawienie się w branży nowych podmiotów cyfrowych oraz nowoczesnych produktów finansowych, które nie są do końca uregulowane lub podlegają przestarzałym przepisom.
Jednym z zadań proponowanych zmian jest przyspieszenie procesu przyznawania kredytów, poszerzenie ilości podmiotów, które mogą je przyznawać oraz przemodelowanie modeli biznesowych samych kredytodawców.
Zmiany w ocenie zdolności kredytowej
Ocena zdolności kredytowej jest jednym z najbardziej stresujących elementów pozyskiwania większych pożyczek i kredytów. Cały proces oceny tego, czy pożyczkodawca jest w stanie spłacić kredyt na daną kwotę, ma zostać jeszcze bardziej rozbudowany. Firmy udzielające pożyczek oraz banki będą musiały stosować specyficzne procedury oceny zdolności kredytowej konsumenta, oraz udokumentować to, w jaki sposób ją stosują. Zostanie wprowadzony zakaz przyznawania pożyczki bez uprzedniej oceny zdolności kredytowej konsumenta.
Przy tworzeniu takiej oceny mają być brane pod uwagę następujące kwestie:
- interes klienta
- niezbędne informacje o dochodach i wydatkach
- sytuacja ekonomiczna i finansowa klienta.
Ponadto pożyczkodawcy będą mogli wykorzystywać do tworzenia swoich ocen także alternatywne źródła danych, zgodnie z polityką RODO. Sam konsument będzie miał prawo do uzyskania szczegółowych informacji i wyjaśnienia od banku lub firmy udzielającej pożyczki odnośnie do ich decyzji w sprawie udzielonej mu zdolności kredytowej.
Proponowana Dyrektywa CCD II obejmuje także pewne wyjątki, które umożliwiłyby przyznanie pożyczki osobie bez wystarczającej zdolności kredytowej. Byłoby to możliwe na przykład w momencie, gdy konsument jest stałym klientem firmy lub pożyczka jest mu niezbędna na sfinansowanie opieki zdrowotnej, osoby z niepełnosprawnością lub ma formę kredytu studenckiego.
Zmiany w reklamowaniu pożyczek
Zmiany miałyby objąć także reklamy pożyczek i kredytów, które musiałyby być dostosowane do medium, w którym są publikowane oraz zawierać wyłącznie najważniejsze informacje o podstawowych cechach produktu. Konsument będzie miał także prawo do wglądu skróconego standardowego europejskiego arkusza informacyjnego dotyczącego kredytu konsumenckiego (SECCO). Taki formularz miałby mieć objętość maksymalnie jednej strony i zawierać najważniejsze informacje na temat danej pożyczki lub kredytu.
Dzięki temu klienci będą mogli łatwiej i szybciej porównać ze sobą różne opcje dostępnych pożyczek, także za pomocą urządzeń mobilnych i podjąć bardziej świadomą decyzję na temat tego, która oferowana przez firmy internetowe szybka pożyczka jest dla nich najkorzystniejsza. Co więcej, na pożyczkodawcy będzie spoczywał obowiązek (nieskutkujący jednak żadnymi sankcjami) dostarczenia takiej oferty najpóźniej jeden dzień przed zawarciem umowy kredytowej.
Więcej możliwości pożyczkowych
Dyrektywa CCD II proponuje poszerzenie katalogu usług pożyczkowych, uwzględniając na przykład pożyczki społecznościowe. Ponadto zakres przedmiotowy pożyczek zostałby poszerzony o:
- pożyczki przyznawane na czas 3 miesięcy z niewielkimi opłatami
- kredyty uzyskiwane w bieżącym rachunku bankowym
- darmowe pożyczki nieoprocentowane bez żadnych dodatkowych opłat
- niewielkie pożyczki na kwotę do 200 euro
- pożyczki zawierane przez platformy pożyczek społecznościowych.
Na szczególną uwagę zasługuje temat pożyczek bez opłat, nazywanych także opcjami BNPL od Kup teraz, zapłać później. Zgodnie z propozycją CCD II miałyby one mieć takie same wymagania jak oprocentowane kredyty.
Jakie zmiany czeka polski rynek kredytowy?
Niektóre z proponowanych przez unijną dyrektywę zmian można już zaobserwować w Polsce (np. te dotyczące małych pożyczek poniżej 200 EUR). Przyjęcie nowelizacji dyrektywy z pewnością wpłynie bezpośrednio na banki i firmy udzielające pożyczek, do których obowiązków dojdą kolejne procedury, w tym zwykle pracochłonna ocena zdolności kredytowej, poszerzona o konieczność przedstawienia jej szczegółów zainteresowanej stronie. To, w jaki sposób zmiany te wpłyną na samych klientów firm pożyczkowych przekonamy się po wprowadzeniu nowelizacji w życie.
